Współczesne ołówki automatyczne i mechaniczne zrewolucjonizowały sposób pisania i rysowania, eliminując potrzebę temperowania i zapewniając stałą grubość linii. Kluczowym elementem tych narzędzi jest grafit, czyli wkład, który wysuwa się z końcówki. Wybór odpowiedniego grafitu ma ogromne znaczenie dla jakości pracy, komfortu użytkowania i trwałości zarówno samego wkładu, jak i rysunku.
Co to jest grafit do ołówka automatycznego/mechanicznego?
Grafit do ołówków automatycznych i mechanicznych to cienki, twardy sztyft wykonany z mieszanki grafitu (formy węgla) i gliny. Proporcje tych dwóch składników decydują o twardości grafitu. Im więcej gliny, tym twardszy grafit i jaśniejsza, bardziej precyzyjna linia. Im więcej grafitu, tym miększy wkład i ciemniejsza, bardziej wyrazista kreska.
Grubość grafitów jest standaryzowana i wyrażana w milimetrach, np. 0.3 mm, 0.5 mm, 0.7 mm, 0.9 mm, 1.0 mm, 2.0 mm, a nawet grubsze (np. 5.6 mm do specjalistycznych ołówków kreślarskich). Najpopularniejsze do codziennego pisania są grafity o grubości 0.5 mm i 0.7 mm.
Skala twardości grafitów
Wkłady grafitowe są klasyfikowane według międzynarodowej skali twardości, która obejmuje:
- H (Hard): Ołówki twarde, dające jasną, cienką linię, idealne do rysunku technicznego i precyzyjnego szkicowania. Im wyższa liczba przed H (np. 2H, 4H, 6H), tym twardszy grafit.
- HB (Hard Black): Standardowa twardość, uniwersalna do pisania i rysowania.
- B (Black): Ołówki miękkie, dające ciemną, wyrazistą linię, doskonałe do cieniowania i szkicowania artystycznego. Im wyższa liczba przed B (np. 2B, 4B, 6B), tym miększy grafit.
- F (Firm): Twardość pomiędzy HB a H.
Wybór odpowiedniej twardości zależy od zastosowania: do notatek zazwyczaj używa się HB, do precyzyjnych rysunków technicznych H, a do artystycznych szkiców i cieniowania B.
Zalety grafitów do ołówków automatycznych/mechanicznych
- Stała grubość linii: Nie trzeba temperować, co zapewnia równą grubość linii przez cały czas.
- Czystość: Mniej brudzą ręce i papier niż tradycyjne ołówki.
- Wygoda: Zawsze gotowe do użycia, wystarczy nacisnąć przycisk.
- Ekologia: Redukcja odpadów (drewno z temperowania).
- Precyzja: Cienkie grafity pozwalają na tworzenie bardzo dokładnych detali. 
Najpopularniejsi producenci grafitów
Rynek grafitów do ołówków automatycznych i mechanicznych jest zdominowany przez kilku kluczowych graczy, którzy oferują produkty o różnej charakterystyce, dopasowane do potrzeb zarówno hobbystów, jak i profesjonalistów.
- Koh-I-Noor (Toison d'Or) Czeska firma Koh-I-Noor Hardtmuth to jeden z najstarszych i najbardziej renomowanych producentów materiałów rysunkowych na świecie. Ich grafity, szczególnie seria Toison d'Or, są cenione za wysoką jakość, trwałość i szeroką gamę twardości. Są idealne zarówno do pisania, jak i rysunku artystycznego czy technicznego. Grafity Koh-I-Noor są znane z równomiernego ścierania się i minimalnego pylenia.
- Rotring (Rotring Hi-Polymer) Niemiecki Rotring jest legendą w świecie rysunku technicznego i kreślarskiego. Ich grafity Hi-Polymer są uważane za jedne z najlepszych na rynku. Wykonane z syntetycznego polimeru, są niezwykle odporne na łamanie, co jest kluczowe przy cienkich grubościach (np. 0.3 mm). Zapewniają bardzo ciemną i wyraźną linię, minimalizują pylenie i są idealne do precyzyjnych prac technicznych, architektury i inżynierii. Rotring to wybór profesjonalistów.
- Pentel (Pentel Hi-Polymer Lead) Japoński Pentel to kolejny gigant w branży artykułów piśmienniczych. Ich grafity Hi-Polymer Lead są bardzo popularne i powszechnie dostępne. Podobnie jak Rotring, Pentel koncentruje się na wytrzymałości i gładkości pisania. Ich grafity są odporne na pękanie, zapewniają płynne pociągnięcia i są dostępne w szerokiej gamie twardości i grubości. Są doskonałym wyborem do codziennego użytku, pisania i szkicowania.
- Staedtler (Staedtler Mars Carbon, Staedtler Mars micro carbon) Niemiecki Staedtler to kolejny z czołowych producentów. Ich grafity Mars Carbon i Mars micro carbon są wysoko cenione za swoją jakość. Wyróżniają się wysoką wytrzymałością na złamania, intensywnym kolorem i łatwością ścierania. Są produkowane w wielu twardościach i grubościach, co sprawia, że są wszechstronne i pasują do różnych zastosowań – od pisania po zaawansowany rysunek techniczny. Staedtler dba o to, aby ich grafity były precyzyjne i niezawodne.
- Edding Choć Edding jest najbardziej znany z markerów permanentnych i foliopisów, w swojej ofercie posiadają również podstawowe grafity do ołówków automatycznych. Zazwyczaj są to ekonomiczne opcje, które spełniają podstawowe potrzeby pisania i szkicowania, ale mogą nie dorównywać specjalistycznym markom pod względem wytrzymałości na łamanie czy gamy twardości.
- Faber-Castell (Faber-Castell Super-Polymer Leads) Niemiecka marka Faber-Castell to synonim wysokiej jakości artykułów piśmienniczych i artystycznych. Ich grafity Super-Polymer Leads są bardzo cenione za swoją gładkość pisania, intensywność koloru i minimalne pylenie. Są również odporne na pękanie i łatwe do wycierania. Dostępne w szerokiej gamie twardości i grubości, są idealne zarówno do pisania, jak i rysowania, oferując komfort użytkowania na wysokim poziomie.
- Derwent Brytyjska firma Derwent specjalizuje się w produktach dla artystów, w tym w ołówkach i grafitach. Choć bardziej znana z ołówków artystycznych i kolorowych, oferuje również grafity do ołówków automatycznych, które są doceniane przez artystów za swoją jakość i zdolność do tworzenia różnorodnych odcieni. Ich grafity mogą być bardziej nastawione na potrzeby artystyczne, oferując bogatszą gamę twardości w miękkich zakresach (B, 2B, 4B itd.) dla lepszego cieniowania i waloru.
Wybór odpowiedniego grafitu ma kluczowe znaczenie dla satysfakcji z pracy z ołówkiem automatycznym czy mechanicznym. Warto eksperymentować z różnymi markami i twardościami, aby znaleźć te, które najlepiej odpowiadają Twoim indywidualnym potrzebom i stylowi pisania czy rysowania.