Koperty to rodzaj opakowania, który z pozoru wydaje się oczywisty w swojej funkcji i budowie. Kiedy jednak przychodzi do zakupu odpowiedniej koperty, to mnogość formatów i rodzajów potrafi skutecznie utrudnić wybór.
Mamy nadzieję, że poniższy poradnik pomoże nieco rozjaśnić sytuację. Omawiamy nie tylko zróżnicowane typy kopert, ale także podpowiadamy, jakie rozmiary sprawdzą się w przesyłaniu określonej dokumentacji.
Większość z nas kojarzy koperty z wysyłką listów lub innych papierowych dokumentów. Jest to co prawda jedno z najpopularniejszych zastosowań kopert, jednak nie jedyne.
Odpowiednie rodzaje kopert mogą być używane do wysyłania także drobnych przedmiotów. W transporcie pieniężnym w kopertach umieszcza się określone kwoty gotówki (lub inne papiery wartościowe). Związane z transportem są także koperty kurierskie, w których umieszczane są listy przewozowe.
W kopertach przechowywane są także różnego rodzaju media. Od płyt optycznych (CD, DVD itp.) po klisze (fotograficzne lub ze zdjęciami rentgenowskimi).
Zróżnicowane zastosowanie kopert wymaga dopasowania ich rozmiarów oraz odpowiedniej budowy (materiałem bywa nie tylko papier i karton, a łączenia to nie zawsze tylko klej).
Koperty są zamykane najczęściej przy pomocy sklejenia klapy z korpusem koperty. Wyróżniamy trzy podstawowe typy zamykania:
Najbardziej popularny rodzaj kopert, wykorzystywany głównie w tradycyjnej korespondencji (a zatem – wysyłce listów, pism, dokumentów różnego rodzaju). Koperty tego typu są wykonane z pojedynczego arkusza papieru z klejonymi łączeniami na krawędzi.
Podstawowy i najbardziej uniwersalny kolor kopert płaskich to biały. Umożliwia on nie tylko ręczne podpisywanie, ale także wykonywanie nadruków, co znacząco przyspiesza proces adresowania. Koperty standardowe są dostępne także w kolorze brązowym.
Najczęściej wykorzystywane w korespondencji formaty kopert (DL i C6) występują też w wersji z okienkiem. Okienko pozwala na eksponowanie danych adresata naniesionych w samej korespondencji. Dzięki takiemu rozwiązaniu unikamy konieczności adresowania kopert.
Koperty bąbelkowe, znane także jako koperty ochronne, to konstrukcje zgoła odmienne od swoich klasycznych sióstr. Koperty takie są złożone z dwóch warstw: zewnętrznej (często papierowej) oraz wewnętrznej (kieszeń z folii bąbelkowej). Obie warstwy są ze sobą trwale połączone (zgrzane) i świetnie zabezpieczają zawartość.
Koperty bąbelkowe to popularne rozwiązanie w transporcie drobnych przedmiotów, których opakowanie w pudełko kartonowe byłoby trudne lub nieopłacalne.
Koperty depozytowe stanowią specjalistyczne rozwiązanie, zapobiegające dostępowi niepowołanych osób. Koperta taka, wykonana z odpowiedniego rodzaju, wielowarstwowej folii, jest nie tylko odporna na rozrywanie. Jedyny sposób na otwarcie to przecięcie takiej koperty. Każda próba nieautoryzowanego otwarcia jest także łatwa do zauważenia (większość modeli posiada specjalne znaczniki).
Koperty bezpieczne są wykorzystywane najczęściej przy przewozie gotówki oraz ważnych dokumentów.
Koperty poszerzane to tradycyjne koperty, które ze względu na swoją konstrukcję, są przystosowane do wysyłki dokumentów o większej objętości (np. kilkadziesiąt arkuszy).
Popularne „przylgi” to specjalny rodzaj kopert, złożonych z dwóch części: nieprzeźroczystych plecków, pokrytych klejem oraz przezroczystej koszulki. Koperty tego typu służą do przyklejania na pudełkach kartonowych oraz innych paczkach.
W kopercie umieszczany jest najczęściej list przewozowy (czasem inne dokumenty, np. faktura). Przezroczysty front pozwala na odczytanie zawartości listu.
Koperty na płyty CD oraz DVD wyróżniają się proporcjami – są kwadratowe. Występują także tylko w jednym rozmiarze, dopasowanym do wielkości krążków optycznych (których średnica to 12cm).
Koperty na płyty występują w odmianie standardowej oraz z okienkiem, umożliwiającym identyfikację zawartości. Koperty tego typu najczęściej wykonane są z papieru, aczkolwiek na rynku dostępne są także koperty z folii.
Koperty ozdobne , wykonane z kolorowego, wysokiej jakości papieru to rodzaj kopert dedykowanych do wysyłki i wręczania karnetów, zaproszeń lub kartek okolicznościowych.
Specjalne koperty, przystosowane do rozmiarów klisz RTG (rentgenowskich). Wykonane z nieprzejrzystego papieru, znajdują także zastosowanie w przechowywaniu tradycyjnych klisz fotograficznych.
Poniższa tabela prezentuje formaty kopert zgodne ze standardem ISO. Wymiary kopert C zostały dobrane tak, aby mieściły standardowe arkusze papieru (A4, A5 itp.).
Niektóre z rozmiarów kopert wymagają składania dokumentu na pół, lub do 1/3 formatu wyjściowego. Dla ułatwienia wyróżnione zostały wszystkie formaty najlepiej dostosowane do wysyłki formatu A4.
Format | Szerokość (mm) | Długość (mm) | Maksymalny format dokumentu |
DL | 110 | 220 | 1⁄3 A4 |
C0 | 917 | 1297 | A0 |
B1 | 707 | 1000 | A1 |
C1 | 648 | 917 | A1 |
B2 | 500 | 707 | A2 |
C2 | 458 | 648 | A2 |
B3 | 353 | 500 | A3 |
C3 | 324 | 458 | A3 |
E4 | 280 | 400 | A4 |
B4 | 250 | 353 | A4 |
C4 | 229 | 324 | A4 |
B5 | 176 | 250 | A5, 1⁄2 A4 |
C5 | 162 | 229 | A5, 1⁄2 A4 |
C6/C5 | 114 | 229 | 1⁄3 A4 |
B6 | 125 | 176 | A6, 1⁄4 A4 |
C6 | 114 | 162 | A6, 1⁄4 A4 |
C7/C6 | 81 | 162 | 1⁄3 A5 |
C7 | 81 | 114 | A7 |