Konieczność stosowania w budynkach znaków BHP wynika z przepisów prawnych. Zgodnie z Kodeksem Pracy to na pracodawcy leży obowiązek zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa w miejscu pracy. Jakie znaki wybrać? W naszym artykule przedstawimy obowiązujące normy dotyczące prawidłowego oznakowania, a także opiszemy rodzaje dostępnych tabliczek i znaków BHP.

W zależności od charakteru prowadzonej działalności, w zakładzie pracy powinny się znaleźć dedykowane dla niej znaki BHP. W przypadku pracy biurowej będą to podstawowe znaki bezpieczeństwa. W zakładach produkcyjnych, znaki powinny zostać dopasowane do stanowiska i rodzaju wykonywanej pracy. W przypadku prowadzenia robót budowlanych, muszą być to stosowne tablice, które poinformują i ostrzegą przed istniejącym niebezpieczeństwem.

Istnieją również znaki bezpieczeństwa i higieny pracy, które obowiązkowo znaleźć się muszą, w każdym miejscu pracy. Zaliczają się do nich: znaki ewakuacyjne, które występują w kolorze zielonym oraz znaki przeciwpożarowe – te występują w kolorze czerwonym. Charakterystyczne oznaczenia i elementy fluorescencyjne sprawiają, że są one niezbędne podczas ewakuacji budynku lub zagrożenia spowodowanego pożarem. Ich brak skutkuje karą grzywny dla właściciela budynku i/lub pracodawcy.

Wszystkie znaki powinny być umieszczone w dobrze oświetlonych miejscach, na wysokości wzroku, tak, aby dostęp i widoczność nie były niczym ograniczona. Rozmieszczenie oznakowania zależne jest również od wielkości terenu lub pomieszczeń, a także rodzaju zagrożenia.

Obowiązujące normy

Warto wiedzieć, że tabliczki informacyjne BHP oraz pojedyncze znaki powinny spełniać określone wymagania. W związku z tym w polskim prawie obowiązują przepisy, które dokładnie je regulują. Pod uwagę należy wziąć dwie dyrektywy:

  • 92/58/EWG w sprawie minimalnych wymagań dla zapewnienia znaków bezpieczeństwa i/lub higieny pracy
  • Obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r., w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 169 Poz. 1650).

Istotny jest też wygląd tabliczek BHP, nie może być on dowolny. Musi wpisywać się w normy opracowane przez specjalistów. Dokładne wytyczne co do stosowania i wyglądu poszczególnych znaków BHP regulują następujące normy:

  • PN-93/N-01256/03 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona i higiena pracy. (Norma wycofana i zastąpiona przez PN-EN ISO 7010:2012)
  • PN-92/N-01252 Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa. (Norma wycofana i zastąpiona przez PN-EN ISO 7010:2012)
  • PN-92/N-01256/01 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa. (Norma wycofana i zastąpiona przez PN-EN ISO 7010:2012)
  • PN-92/N-01256/02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. (Norma wycofana i zastąpiona przez PN-EN ISO 7010:2012)
  • PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach przeciwpożarowych.
  • PN-N-01256-4:1997 Znaki bezpieczeństwa Techniczne środki przeciwpożarowe.
  • PN-EN-61310-1:2000 Bezpieczeństwo. Wskazywanie, oznaczanie i sterowanie. Wymagania dotyczące sygnałów wizualnych, akustycznych i dotykowych. (Norma wycofana, zastąpiona przez PN-EN 61310-1:2009)
  • PN-EN-457:1998 Bezpieczeństwo. Dźwiękowe sygnały bezpieczeństwa. Wymagania ogólne, projektowanie i badania. Norma wycofana, zastąpiona przez PN-EN ISO 7731:2009)
  • PN-88/E-08501 Urządzenia elektryczne. Tablice i znaki bezpieczeństwa.
  • PN-74/T-06260 Źródła promieniowanie elektromagnetycznego. Znaki ostrzegawcze.
  • PN-79/J-08002 Źródła promieniowania jonizującego. Znaki ostrzegawcze.

Znaki ewakuacyjne

Znaki ewakuacyjne, jak sama nazwa wskazuje przeznaczone są do oznaczenia drogi ewakuacji, która prowadzi do wyjścia w sytuacji wystąpienia zagrożenia. Tak jak już wcześniej wspomnieliśmy znaki te powinny mieć zielone tło, jasny piktogram, który pozostaje widoczny w ciemności. Ważne jest też, aby ten rodzaj znaków charakteryzował się dużą odpornością na wpływ czynników atmosferycznych, a także na uszkodzenia mechaniczne.

Znak Kierunek wyjścia ewakuacyjnego - w prawo 300x150 PS AE097
  • 17,45 zł 14,19 zł netto
  • Promocja 14,83 zł / szt 12,06 zł netto
Do ulubionych

Znaki przeciwpożarowe

Znaki PPOŻ są łatwo dostrzegalne i rozpoznawalne, ze względu na swój charakterystyczny kształt i kolor. Występują one w wersji kwadratowej lub prostokątnej z białym obramowaniem, piktogramem na czerwonym tle, z napisem lub bez. Mają one za zadanie zapobiegać pożarom w budynkach, a w przypadku ich wystąpienia umożliwić przeprowadzenie sprawnej akcji ratunkowej i ewakuacyjnej. W tej kategorii wyróżniamy dwa rodzaje znaków:

  • Znaki ochrony PPOŻ. - PN-N-01256-01:1992 – dotyczą one bezpośrednio ochrony przeciwpożarowej. Stosuje się je tylko w przypadku braków w istniejącym oznakowaniu podlegającemu normie PN-EN ISO 7010:2012. Przykłady to: Zakaz używania otwartego ognia, czy Palenie tytoniu zabronione
  • Znaki ochrony PPOŻ. - PN-EN-ISO7010:2012 – to znaki pożarowe podlegające międzynarodowej normie, która obowiązuje w Polsce i innych krajach europejskich. Wśród takich znaków są m.in.: Gaśnica i Drzwi przeciwpożarowe

Znak Hydrant wewnętrzny 150x150 PS BF002
  • 10,04 zł 8,16 zł netto
  • Promocja 8,54 zł / szt 6,94 zł netto
Do ulubionych

Ochrona i higiena pracy

Znaki dedykowane ochronie i higienie pracy, mają za zadanie maksymalnie ograniczyć niepożądane skutki, związane z wystąpieniem zagrożenia w miejscu pracy. Powinny one zostać dostosowane do warunków, specyfiki oraz ryzyka wystąpienia konkretnych zagrożeń w miejscu pracy. Znaki te mają na celu informowanie pracowników o zasadach zachowania i procedurach obowiązujących w zakładach pracy i innych budynkach.

Znak Zakaz palenia tytoniu i papierosów elektronicznych 100x150 PN GC077
  • 3,60 zł 2,93 zł netto
  • Promocja 3,06 zł / szt 2,49 zł netto
Do ulubionych

Instrukcje BHP

Instrukcje BHP to tabliczki określające najbardziej istotne czynniki wykonywanej pracy, które mają wpływ na bezpieczeństwo pracownika. Taka tabliczka powinna zawierać wskazywać czynności, jakie należy wykonać przed rozpoczęciem pracy i po jej zakończeniu. W instrukcji powinien znaleźć się też opis bezpiecznego wykonywania danej pracy, a także zasady postępowania w sytuacjach kryzysowych lub stwarzających zagrożenie. Istnieje kilka typów instrukcji, które w zależności od miejsca pracy określać mogą:

  • obowiązki pracownika w zakresie BHP
  • opis udzielania pierwszej pomocy
  • zasady poruszania się po zakładzie pracy
  • sposób postępowania z materiałami szkodliwymi
  • opis wykonywania pracy przy konkretnych urządzeniach

 Podsumowując instrukcja to zbiór zasad BHP, wskazówek, sposobu działania, która ma dostarczyć pracownikowi wiedzy jak postępować w sytuacjach zagrożenia. Najczęściej ten rodzaj znaków ma kształt prostokąta, tło występuje w kolorze białym, natomiast obramowanie w kolorze czerwonym.

Instrukcja Udzielenia pierwszej pomocy 245x350 HN DD006
  • 8,61 zł 7,00 zł netto
  • Promocja 7,32 zł / szt 5,95 zł netto
Do ulubionych

Tablice budowlane

Tablice budowlane najczęściej występują w kolorze żółtym i przybierają kształt prostokąta. Niektóre znajdziemy również w barwie niebieskiej lub białej. Przede wszystkim służą one informowaniu o ewentualnym zagrożeniu, mogą także wskazywać miejsce o konkretnym przeznaczeniu np. Plac Składowy. Ten rodzaj znaków łączy w sobie 3 funkcje: zakazu, informacyjną oraz ostrzegawczą.

Znak Teren budowy wstęp zabroniony 350x250 BN OA037
  • 10,39 zł 8,45 zł netto
  • Promocja 8,83 zł / szt 7,18 zł netto
Do ulubionych

Tablice informacyjne

Tablice informacyjne mają za zadanie informować o konkretnym zachowaniu w dany miejscu. Oprócz tego są również nośnikiem informacji dotyczących przeznaczenia danego obszaru lub całego obiektu. W zależności od przekazu jaki niosą, występują w różnych kształtach i kolorach. Najczęściej znajdziemy je w formie prostokątów lub kwadratów, w barwie żółtej, czerwonej lub niebieskiej.

Znak Parking dla niepełnosprawnych 100x100 PN RA116
  • 2,03 zł 1,65 zł netto
  • Promocja 1,72 zł / szt 1,40 zł netto
Do ulubionych

Oznaczenia pomieszczeń

Ten rodzaj znaków służy do oznaczania pomieszczeń, toalet, stanowisk obsługi, miejsc siedzących i wielu innych. Oznaczenia pomieszczeń mają za zadanie ułatwić odbiorcom poruszanie się, a także odnajdywanie konkretnych pomieszczeń, w biurowcach lub innych budynkach. Cechą charakterystyczną takich znaków jest niebieska grafika na białym tle. Jednakże coraz częściej spotkać je możemy w bardziej stonowanych kolorach i kształtach.

Znak Parking 100x100 PN RA117
  • 2,03 zł 1,65 zł netto
  • Promocja 1,72 zł / szt 1,40 zł netto
Do ulubionych

Tablice urządzeń elektrycznych

W kategorii tablic urządzeń elektrycznych wyróżnić można znaki: ostrzegawcze, informacyjne, nakazu oraz zakazu. Każdy z nich ma inny przekaz, łączy je jednak wspólna funkcja oznaczania miejsc występowania zagrożenia związanego z prądem elektrycznym. Ich kształt, kolor oraz rodzaj określony jest zgodnie z przepisami obowiązującego prawa. Znajdziemy je w kształcie koła, kwadratu lub prostokąta, w kolorach żółtym lub czerwonym.

Znaki zakazu BHP

Znaki zakazu BHP stosowane są po to, aby zapewnić ochronę zdrowia i życia ludzi. Piktogramy znajdujące się na tego rodzaju znakach określa norma ISO 7010, dzięki temu są one czytelne i zrozumiałe także dla osób z innych krajów. Powinny umieszczane być w miejscach, w których ewentualnych zagrożeń nie można wyeliminować technicznymi środkami ochrony zbiorowej lub środkami, procedurami lub metodami stosowanymi w organizacji pracy. Ten rodzaj znaków ma formę czarnego piktogramu na białym tle, z czerwonym obramowaniem i ukośnym pasem.

Znak Zakaz wyprowadzania psów 100x150 PN GC075
  • 3,04 zł 2,47 zł netto
  • Promocja 2,58 zł / szt 2,10 zł netto
Do ulubionych

Znaki nakazu BHP

Znaki nakazu BHP mają za zadanie przekazywać pracownikom informacje o konieczności podjęcia konkretnych działań, stosowania konkretnych urządzeń lub przedsięwzięcia środków ostrożności (np. nakaz stosowania odzieży ochronnej). Cechą charakterystyczną tychże znaków jest okrągły kształt oraz niebieskie tło, na którym widnieje piktogram w kolorze białym.

Znaki ostrzegawcze BHP

Znaki ostrzegawcze BHP przybierają kształt trójkąta, utrzymane są w intensywnym kolorze żółtym z czarną obwódką i piktogramem (np. ostrzeżenie przed substancjami łatwopalnymi). Informują one odbiorców o istniejącym niebezpieczeństwie. Umieszczane są w pobliżu miejsc i punktów, w których nie można wyeliminować zagrożeń, poprzez procedury i procesy postepowania w danym miejscu.

Znaki informacyjne BHP

Znaki informacyjne BHP, mają na celu skuteczne informowanie o najważniejszych kwestiach związanych przede wszystkim z bezpieczeństwem osób pracujących i przebywających w danym budynku lub obiekcie. Między innymi wskazują usytuowanie najważniejszych elementów systemu przeciwpożarowego oraz udzielania pierwszej pomocy. Znaki informacyjne znajdziemy w kształcie kwadratu, z białą obwódką, zielonym tłem oraz białym piktogramem.

Znak Apteczka pierwszej pomoc 100x150 PS GI010
  • 5,83 zł 4,74 zł netto
  • Promocja 4,96 zł / szt 4,03 zł netto
Do ulubionych

Podsumowując: tabliczki i znaki BHP, mają za zadanie zapewnić pracownikom i osobom postronnym bezpieczeństwo, a w przypadku wystąpienia zagrożenia ułatwić im proces ewakuacji. Odpowiednie rozmieszczenie znaków sprawia, że łatwiejsze staje się pamiętanie o obowiązujących procedurach, a także stosowanie się do nich.