Koszulki na dokumenty znajdziemy w każdym niemalże biurze. Te foliowe obwoluty są bardzo praktycznym dodatkiem do segregatorów oraz skoroszytów.
Koszulki stanowią też idealny sposób na ochronę pojedynczych arkuszy w trakcie ich przenoszenia, np. w teczce lub kieszeni torby czy plecaka. Pełnią przede wszystkim funkcję ochronną, zabezpieczając dokument przed wpływem wilgoci, zatłuszczeniem oraz przypadkowym zapisaniem. Koszulki, pomimo tego, że są wykonane z cienkiej folii, charakteryzują się także dużą odpornością na zrywanie. Niewątpliwie, stanowi to dodatkową ochronę przed mechanicznym uszkodzeniem arkusza papieru.
Koszulki nie są jednak lekiem na wszystkie problemy. Z uwagi na materiał z jakiego są wykonane (najczęściej jest to folia polipropylenowa) i jego małą grubość, koszulki są niezwykle lekkie ale i giętkie. Z uwagi na ten fakt nie ochronią one dokumentów przed zaginaniem. Warto zatem koszulki podczas transaportu umieścić w teczce, segregatorze lub innym pojemniku ze sztywnymi ściankami.
Koszulki na dokumenty można podzielić ze względu na kilka kluczowych parametrów. Poniżej omówimy te najpopularniejsze, ze wskazaniem różnic oraz zalet każdego z typów.
Koszuki określane mianem "groszkowych" to po prostu matowa odmiana koszulek. Ich powierzchnia jest nierówna - w procesie produkcji folia zostaje mechanicznie odkształcona, dzięki czemu zyskuje lekko "skórzaną" fakturę.
Dzięki takiemu ukształtowaniu koszulki groszkowe zyskują dwie istotne zalety:
Należy pamiętać, że koszulki groszkowe różnych producentów posiadają nieco inaczej ukształtowany "wzór" na powierzchni.
Koszulki typu krystalicznego to koszulki gładkie, błyszczące. Wykonane są z folii, która nie była dodatkowo kształtowana i zachowała swój naturalny połysk. Koszulki tego typu charakteryzują się większą przejrzystością i uważane są za bardziej eleganckie. Dzięki gładkiej powierzchni można je opisywać markerami bez obaw, że będzie to później trudne do usunięcia (z reguły wystarczy użycie odpowiedniego płynu). Wadą niewątpliwie jest większa podatność na zarysowania oraz bardziej widoczne ślady po zagięciach. Koszulki tego typu nie nadają się także do użytku przy silnym nasłonecznieniu z uwagi na refleksy świetlne.
Koszulki A4 są zdecydowanie najbardziej popularne i najszerzej stosowane. Są to koszulki dedykowane do przechowywania arkuszy formatu A4. Oznacza to, że wymiary wewnątrz są odpowiednie do tego, aby wsunąć do koszulki arkusz papieru o wymiarach 210 x 297 mm.
Wymiary zewnętrzne koszulki są oczywiście większe. Wynika to z odpowiedniego zapasu w szerokości i wysokości samej komory (z reguły kilka mm w obu kierunkach) oraz grzbietu z perforacją. Z reguły zewnętrzny wymiar koszulki A4 oscyluje wokół szerokości 230 mm oraz wysokości 302 mm.
Koszulki do przechowywania formatu A5 (czyli 1/2 A4) są rzadziej wybierane. Wynika to po części z mniejszej dostępności segregatorów i skoroszytów tego formatu, a z drugiej z faktu, że tylko niewielka część dokumentacji powstaje na arkuszach tej wielkości. Poza tym z powodzeniem można ją umieścić także w koszulkach formatu A4.
Koszulki dedykowane do formatu A5 są oczywiście nieco większe niż arkusz A5. ich wymiary zewnętrzne są najczęściej zbliżone do 168 x 215 mm. Z uwagi na mniejszą wysokość, peforacja na grzbiecie zawiera tylko środkowe otwory, które dopasowane są do 2 środkowych ringów w segregatorze.
Koszulki foliowe A3 to największy z ogólnodostępnych rozmiarów koszulek na dokumenty. Są to koszulki, które występują zarówno w wersji pionowej (grzbiet z perforacją przy dłuższej krawędzi) jak również poiomej (grzbiet przy krawędzi krótszej).
Koszulki tego typu są wybierane w przypadku dokumentów, których składanie na pół (do A4) nie wchodzi w rachubę. Są też popularnym wyborem do przygotowania portfolio bazującego na segregatorze A3. Wykorzystywane są wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba prezentowania i przeglądania większych arkuszy bez wyciągania ich z koszulek.
Rozmiar koszulek A3 jest zbliżony do 322 x 425 mm (w przypadku koszulek pionowych) lub 443 x 302 mm (jeżeli mówimy o wariancie poziomym).
Oczywiście na rynku dostępne są koszulki w wielu innych rozmiarach. Dedykowane do przechowywania dokumentów B4 lub A6, a także małe koszulki przeznaczone do archiwizowania płyt CD.
Koszulki ze szczeliną umieszczoną w górnej części to najczęściej wybierane rozwiązanie. Konstrukcja taka ma dwie zalety. Pierwsza z nich to niska cena. Wynika ona zarówno z mniejszej ilości surowca, jaki jest potrzebny do produkcji (brak dodatkowych elementów, skrzydełek, zamków) jak również uproszczenia procesu produkcji (szczelina powstaje niejako samoczynnie, na skutek pozostawienia jednej krawędzi jako niezgrzanej).
Drugą zaletą jest łatwy dostęp do dokumentu. Brak klapy czy zamka powoduje, że jednym ruchem możemy wyciągnąć interesujący nas dokument i tak samo włożyć go z powrotem lub wymienić na inny.
Koszulki z klapką także posiadają jedną szczelinę. Jest ona umieszczona z boku koszulki (w przypadku koszulki pionowej będzie to zatem dłuższa krawędź). Z uwagi na możliwość wysunięcia się dokumentu, koszulki tego typu zawsze wyposażone są w klapkę, stanowiącą zabezpieczenie przed tego typu sytuacją. Klapka to najczęściej przedłużenie tylnej ścianki koszulki, załamane w taki sposó aby nachodzić na front.
Otwieranie typu L (czyli jednocześnie górna i dolna krawędź) rzadziej spotykane jest w przypadku typowych koszulek foliowych, a częściej w przypadku tzw. ofertówek. Rozwiązanie tego typu nie jest przydatne w zastosowaniach archwizacyjnych, jednak esktremalnie ułatwia dostęp do dokumentu - stąd jego popularność w ofertówkach właśnie.
Jest to zdecydowanie najrzadziej stosowany sposób otwierania. Koszulki z suwakiem (umieszczanym najczęściej wzdłuż dłuższej krawędzi) są wykonane z grubszej folii i stosowane do przechowywania dokumentów wymagających szczególnej ochrony.
Koszulki na dokumenty stanowią większość obecnie oferowanych koszulek foliowych. Z takim przeznaczeniem są one kojarzone i z uwagi na (nadal) dużą ilość powstającej, papierowej dokumentacji także zapotrzebowanie na koszulki tego typu jest duże.
Klasyczna koszulka na dokumenty może pomieścić od jednego, do kilkunastu arkuszy papieru. Upychanie większej ilości nie jest wskazane, gdyż może nadwyrężać szwy koszulki i w efekcie spowodować jej pęknięcie. Zbyt mała koszulka w takiej sytuacji ulega także naprężeniu, które nie jest estetyczne i dodatkowo zwiększa jej objętość w segregatorze (a tego chcemy uniknąć).
Koszulki na katalogi stanowią remedium na problem zbyt małej pojemności koszulek na dokumenty. Są to koszulki nie tylko poszerzone, ale także wykonane najczęściej z grubszej folii i posiadające mocniejsze szwy. Służą one do przechowywania dokumentów lub wydawnictw składających się z kilkudziesięciu arkuszy. Są to pliki kartek dużo cięższe i wymagające odpowiednio solidnej koszulki z odpowiednio solidnym grzbietem, który nie ulegnie rozciągnięciu po zawieszeniu. Wadą koszulek tego typu jest wyższa cena, ale wynika ona z wyższej solidności produktu, odpowiednio zmodyfikowanej budowy oraz większej ilości surowca, jaki zostały użyty do jego produkcji.
Wspomniane już w naszym artkykule koszulki na płyty optyczne (CD, DVD, BluRay) to wyjątkowo sprytny sposób na przechowywanie i archiwizowanie nośników tego typu. Tradycyjnye pudełka (w wersji standardowej czy slim) niepotrzebnie zwiększają objętość kolekcji. Papierowe koperty są narażone na uszkodzenie, mało trwałe i trudne w przeglądaniu. Dedykowane kuferki czy stojaki są najczęśćiej niedopasowane do standardowych rozmiarów półek i mebli biurowych. W sukurs przychodzą jednak koszulki. Dzięki nim naszą kolekcję płyt możemy przechowywać w zwykłym segregatorze biurowym. Z dala od wzroku ciekawskich, ale zawsze pod ręką. Dodatkowa zaleta to łatwe i szybkie przeglądanie płyt oraz łatwiejsze ich katalogowanie.
Koszulki do przechowywania wizytówek są świetną alternatywą dla wizytowników (także tych książkowych). Przede wszystkim obniżają koszt założenia archiwum na nasze wizytówki: wystarczy kilka koszulek i dowolny, niewykorzystany segregator. Ułatwiają także dopasowanie kolekcji wizytówek do pozostałych dokumentów - będzie to po prostu kolejny segregator na półce. W przypadku firm obsługujących wielu klientów, koszulki tego typu dają możliwość łatwego wzbogacenia dokumentacji o informacje kontaktowe.
Segregator pełniący rolę albumu na zdjęcia? To jak najbardziej możliwe, dzięki wykorzystaniu koszulek na odbitki. Mogą to być np. koszulki przeznaczone do umieszczenia 8 fotografii w 4 kieszonkach dopasowanych do formatu 10 x 15 cm. Oczywiście kieszonki takie równie dobrze mogą posłużyć do kolekcjonowania fotografii 8 x 13 cm.
Koszulki samoprzylepne nie posiadają grzbietu z perforacją, ale w zamian dają możliwość przytwierdzenia do dowolnej, gładkiej powierzchni. Tylna ścianka koszulki pokryta jest klejem, dzięki czemu możemy wykorzystać taką koszulkę w charakterze przylgi (albo tzw. kangurka). Koszulki tego typu są wykorzystywane jako kieszeń na wymienną etykietę opisową. W zależności od rozmiaru takiej koszulki, może być to pełny arkusz A4, albo mała etykieta np. na segregator.
Ofertówki pod wieloma względami różnią się od klasycznych koszulek na dokumenty. W większości przypadków nie posiadają grzbietu z perforacją (chociaż i takie modele są oferowane). Na ogół posiadają otwieranie w kształcie litery L. Są wykonane z solidnej, grubej folii. Występują w wersjach wykonanych z półprzeźroczystej folii kolorowej. I na koniec: są przeznaczone głównie do przekazywania niewielkiej ilości arkuszy.